Ο τρόπος που κάνουμε ποδήλατο και η συμπεριφορά μας στο βουνό και τα μονοπάτια, επηρεάζει και διαμορφώνει τις αποφάσεις για το αν έχουμε πρόσβαση σε αυτό στο μέλλον. Ο καθένας πρέπει να συμβάλει στο να δημιουργήσουμε και να διατηρήσουμε μια καλή εικόνα για την ορεινή ποδηλασία ακολουθώντας κάποιους κανόνες. Αυτοί οι κανόνες αναγνωρίζονται και χρησιμοποιούνται διεθνώς από όλους τους ποδηλάτες ορεινής ποδηλασίας.
• Κάνουμε χρήση ανοιχτών μονοπατιών μονό
Σεβόμαστε τις απαγορεύσεις και ρωτάμε αν υπάρχουν και ποτέ ισχύουν. Δεν παραβιάζουμε ιδιωτικές περιοχές και ζητάμε άδεια πρόσβασης αν χρειάζεται. Ο τρόπος με τον οποίο κάνουμε ποδήλατο θα επηρεάσει τις αποφάσεις για την διαχείριση μελλοντικών μονοπατιών και τις ανάλογες απαγορεύσεις.
•Αφήνουμε όσο το δυνατόν λιγότερα ίχνη
Οδηγούμε με σεβασμό προς το χώμα το οποίο πατάμε. Καλό θα ήταν να αναγνωρίζουμε τα διαφορετικά είδη εδάφους και να ξέρουμε τις επιπτώσεις που έχει η οδήγηση μας σε αυτά. Αποφεύγουμε τα πολύ υγρά και λασπωμένα μονοπάτια μιας και είναι πιο επιρρεπή στο να γίνει ζημιά. Μένουμε πάντα στο μονοπάτι και δεν κόβουμε δρόμο για να βγούμε πιο γρήγορα αλλά ούτε ανοίγουμε εναλλακτικές διαδρομές.
•Ελέγχουμε το ποδήλατο μας
Οδηγούμε υπεύθυνα, μέσα στο εύρος των δυνατοτήτων μας και δεν ρισκάρουμε χωρίς να έχουμε υπολογίσει όλες τις παραμέτρους και τους κινδύνους.
•Παραχωρούμε την προτεραιότητα στο μονοπάτι
Είναι ένα σημείο του κώδικα για το οποίο έχουν γίνει πολλές συζητήσεις. Όταν κινούμαστε μέσα σε ένα μονοπάτι πάντοτε έχουμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας ότι μπορεί να συναντήσουμε:
– Ποδηλάτη (είτε πιο αργό είτε να κινείται αντίθετα με μας)
– Πεζό, περιπατητή, πεζοπόρο (κινούμενος στην ιδία κατεύθυνση η αντίθετα)
– Εμπόδια. Δεν εννοούμε τα εμπόδια δυσκολίας του μονοπατιού αλλά εμπόδια που έχουν μπει εσκεμμένα (π.χ. σαμποτάζ) η ακουσία (π.χ. κλαδί που το έσπασε ο αέρας)
– Ζώα. Άγρια (π.χ. αγριόσκυλα, φίδια κ.τ.λ.). Ήμερα (π.χ. σκύλοι που συνοδεύουν περιπατητές, αλόγα).
Για να μην βρεθούμε προ εκπλήξεως, πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι γιατί όλα τα παραπάνω μπορεί να εμφανιστούν στο μονοπάτι και μάλιστα κάποιες φορές ξαφνικά.
Η διαδικασία όταν συναντάμε περιπατητή είναι η εξής:
1) Με το που βλέπουμε τον περιπατητή φωνάζουμε <<ποδηλάτης>>.
2) Μειώνουμε την ταχύτητα μας σε επίπεδο περπατήματος έτσι ώστε αν χρειαστεί να μπορούμε να σταματήσουμε τελείως. Κατευθυνόμαστε προς την άκρη του μονοπατιού.
3) Χαιρετάμε ευγενικά.
4) Προσπερνάμε με ασφάλεια έχοντας πάντοτε υπόψη ότι μπορεί να χρειαστεί να σταματήσουμε τελείως.
Οποιαδήποτε και αν είναι η περίπτωση συνάντησης και ακόμα αν εμείς έχουμε προτεραιότητα ή κινούμαστε σε αμιγώς ποδηλατικό μονοπάτι, πάντοτε παραχωρούμε το μονοπάτι για να έχουμε ασφαλή προσπέραση. Η παραχώρηση δεν σημαίνει ότι υποκύπτουμε ή ότι χάνουμε το δικαίωμα μας, αλλά σεβασμό στους άλλους και στον εαυτό μας. Η διαδικασία αυτή γίνεται για την ασφάλεια όλων. Η ευγένεια θα βοηθήσει για να δημιουργηθεί η ευκαιρία επικοινωνίας ώστε να εξηγήσουμε πιθανά λάθη που μπορεί να έχουν κάνει οι χρηστές του μονοπατιού.
Σε περίπτωση συνάντησης 2 ποδηλατών:
– Που κινούνται στην ιδία κατεύθυνση:
1) Εάν ο πίσω ποδηλάτης κινείται γρηγορότερα φωνάζει <<ποδηλάτης, προσπέραση παρακαλώ>>.
2) Ο προπορευόμενος αργός ποδηλάτης θα του παραχωρήσει το μονοπάτι για να περάσει σε σημείο ασφαλές για τον ίδιο και για αυτόν που θέλει να προσπεράσει.
3) Ο πιο γρήγορος ποδηλάτης προσπερνά και ευχαριστεί.
– Που κινούνται σε αντίθετη κατεύθυνση
1) Με την πρώτη οπτική επαφή φωνάζουμε <<ποδηλάτης αντίθετα>>.
2)Μειώνουμε ταχύτητα και κατευθυνόμαστε στην άκρη του μονοπατιού (ο καθένας στην δεξιά μεριά του).
3) Χαιρετούμε ευγενικά.
4) Προσπερνάμε με ασφάλεια.
Σε περίπτωση συνάντησης με ζώα:
– Άλογα:
1) Φωνάζουμε με την πρώτη οπτική επαφή <<ποδηλάτης>>.
2) Μειώνουμε ταχύτητα και σταματάμε. Αν το μονοπάτι είναι στενό τότε κατεβαίνουμε από το ποδήλατο και σκύβουμε στο ύψος του ποδηλάτου.
3) Παραχωρούμε όλο το μονοπάτι στο άλογο και στον αναβάτη του
4) Χαιρετάμε ευγενικά με ήρεμο τόνο φωνής.
5) Αφού περάσει το άλογο μπορούμε να συνεχίσουμε.
– Σκύλοι (συνοδευμένοι):
Κάθε ιδιοκτήτης σκύλου είναι υποχρεωμένος να έχει το σκυλί του δεμένο όταν βρίσκεται σε οποιοδήποτε δημόσιο χώρο.
1) Φωνάζουμε με την πρώτη οπτική επαφή <<ποδηλάτης>> και αν ο σκύλος είναι λυτός <<μαζέψατε το σκύλο>>.
2) Μειώνουμε ταχύτητα και κατευθυνόμαστε στην άκρη του μονοπατιού.
3) Αναλόγως την περίπτωση μπορεί να σταματήσουμε για να περάσουμε η να προσπεράσουμε αργά χωρίς να προκαλέσουμε τον σκύλο. Σε περίπτωση που ο σκύλος επιτεθεί έχουμε κάθε δικαίωμα να υπερασπιστούμε την σωματική ακαιρεότητα μας. Μια απλή λύση είναι να βάλουμε το ποδήλατο ανάμεσα στο σκύλο και το σώμα μας. Αν είναι περισσότερα από ένα σκυλιά, καλό θα ήταν να έχουμε πλάτη ένα δέντρο η ένα θάμνο και να μην είμαστε ακάλυπτοι.
4) Αφού προσπεράσουμε έχουμε το νου μας για λίγο ακόμη γιατί ο σκύλος ή σκύλοι μπορεί να επιστρέψει και να μας ακολουθήσει.
– Σκύλοι (αδέσποτοι):
Πάντα οδηγούμε με προσοχή και ήρεμες κινήσεις. Σε περίπτωση επίθεσης σταματάμε και προσπαθούμε να διώξουμε τον ή τους σκύλους σε μια ασφαλή απόσταση (φωνάζοντας, με πέτρες ή κλαδιά) περπατώντας με αργό ρυθμό ώστε να απομακρυνθούμε το συντομότερο δυνατό. Και πάλι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το ποδήλατο σαν εμπόδιο μεταξύ του σκύλου και του σώματος μας.
– Φίδια:
1) Με την πρώτη οπτική επαφή διατηρούμε την ψυχραιμία μας και τον έλεγχο του ποδηλάτου.
2) Αλλάζουμε πορεία (δεν κατευθυνόμαστε πάνω στο φίδι) και σηκώνουμε τα ποδιά ψηλά.
3) Απομακρυνόμαστε γρήγορα και ειδοποιούμε τους ποδηλάτες που μπορεί να είναι πίσω μας.
Τα φίδια τρομάζουν πάρα πολύ μιας και για αυτά οι ποδηλάτες εμφανίζονται αναπάντεχα από το πουθενά. Μια πιθανή περίπτωση είναι να κουλουριαστούν αμυνόμενα. Αν κάποιο φίδι κουλουριαστεί στην μέση του μονοπατιού, σταματάμε και προσπερνάμε αφήνοντας τουλάχιστον 3 με 4 μέτρα απόσταση (ακόμα και αν χρειαστεί να βγούμε από το μονοπάτι παίρνοντας το ποδήλατο στα χέρια).
• Δεν τρομάζουμε και ενοχλούμε τα ζώα
Όλα τα ζώα τρομάζουν με την παρουσία του ανθρώπου, πόσο μάλλον με κάποιον που κινείται με ταχύτητα με ποδήλατο που κάνει άγνωστους για αυτά θορύβους. Σε κάθε περίπτωση δίνουμε χώρο και χρόνο στα ζώα να μας συνηθίσουν. Απομακρυνόμαστε γρήγορα και σε καμιά περίπτωση δεν ακολουθούμε ή προσπαθούμε να τα πιάσουμε.
• Σχεδιάζουμε και υπολογίζουμε τους κινδύνους
Γνωρίζουμε τις δυνατότητες μας, τις δυνατότητες του ποδηλάτου και προετοιμαζόμαστε για τα διαφορετικά είδη μονοπατιών και διαδρομών που θα συναντήσουμε. Συντηρούμε το ποδήλατο μας ώστε να είναι σε καλή κατάσταση, παίρνουμε τον απαραίτητο εξοπλισμό και ρουχισμό και πάντοτε φοράμε το κράνος μας και τα απαραίτητα προστατευτικά σε κάθε περίπτωση.